ΒΡΟΥΞΙΣΜΟΣ ή ΒΡΥΓΜΟΣ ή ΤΡΙΓΜΟΣ

ΒΡΟΥΞΙΣΜΟΣ ή ΒΡΥΓΜΟΣ ή ΤΡΙΓΜΟΣ

Το ακούσιο σφίξιμο και τρίξιμο των δοντιών

Συντάκτης: Μαρία Ειρήνη Κριτσωτάκη

Φοιτήτρια Οδοντ. Σχολής ΕΚΠΑ

Επιστημονική Επιμέλεια: Κριτσωτάκης Σταύρος

Χειρ. Οδοντίατρος Οδοντ. Σχολής ΕΚΠΑ

Τι είναι ο βρυγμός?

Σφίξιμο και τρίξιμο των δοντιών

Βρυγμός είναι το  ασυνείδητο (ακούσιο και  μη ελεγχόμενο)  παραλειτουργικό σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών σε ακαθόριστες ώρες κατά τη διάρκεια της μέρας ή της νύχτας.

Σύμφωνα με την "Διεθνή Ταξινόμηση των Διαταραχών του Ύπνου», μπορεί να χαρακτηριστεί ως  παραϋπνία,  μια ομάδα διαταραχών του ύπνου που περιλαμβάνει υπνοβασία, εφιάλτες, ομιλία στον ύπνο και ενούρηση.

Με ιατρικούς όρους ο Βρυγμός ή Βρουξισμός ή και Τριγμός είναι μια ακούσια περιαγωγική κίνηση της κάτω γνάθου, όταν βρίσκεται σε θέση κεντρικής σύγκλεισης, δηλαδή όταν το στόμα είναι κλειστό και οι μασητικές επιφάνειες των δοντιών της άνω και της κάτω γνάθου έρχονται στην μεγαλύτερη δυνατή επαφή.

Οι μασητικές επιφάνειες όλων των δοντιών άνω και κάτω γνάθου,  βρίσκονται σε συνεχή επαφή .Τα δόντια της κάτω γνάθου διολισθαίνουν επί των δοντιών της άνω γνάθου με μεγάλο βαθμό πίεσης και με περιαγωγική κίνηση,  έτσι ώστε υπάρχει  κατ’ αρχάς αποτριβή της αδαμαντίνης και εν συνεχεία αποτριβή όλου του δοντιού.

Ανισομερής αποτριβή των δοντιών

Υπάρχουν περιπτώσεις που το σφίξιμο αυτό των δοντιών γίνεται σε έκκεντρο θέση και σχέση , και το σφίξιμο γίνεται μόνο μεταξύ ορισμένων  δοντιών  (π.χ. κυνόδοντες)

Αυτός που τρίζει τα δόντια του στον ύπνο δεν μπορεί να το καταλάβει μόνος του και το μαθαίνει συνήθως από την/τον σύντροφό του, ο οποίος ξυπνάει από τον έντονο θόρυβο που παράγεται από το τρίξιμο των δοντιών.

Το ακούσιο αυτό παραλειτουργικό σφίξιμο των μυών της περιοχής  και η εν συνεχεία περιαγωγική κίνηση των δοντιών συνεχίζεται μόνο όταν τα δόντια έρχονται σε απόλυτη επαφή.

Τελική διάγνωση θα γίνει από την ενδοστοματική εξέταση που θα κάνει ο οδοντίατρος.

Μερικοί ενήλικες τρίζουν τα δόντια τους και κατά τη διάρκεια της ημέρας σε περιόδους έντονου άγχους , stress ή θυμού ,έντονης κόπωσης ή έντονης  πνευματικής εργασίας.

 Οι περισσότεροι που τρίζουν τα δόντια τους δεν γνωρίζουν πόσο καταστροφική είναι αυτή ή ασυνείδητη νυκτερινή  ή ημερήσια λειτουργία των δοντιών.

 Αποτέλεσμα του βρυγμού είναι η αποτριβή της αδαμαντίνης και όλης της κοπτικής ή μασητικής επιφάνειας των δοντιών και  η οποία αποτριβή μπορεί να φτάσει,  σε τέτοια μεγάλη έκταση,  ώστε ν’ αρχίσει να καταστρέφεται και η οδοντίνη.

Μπορεί να επιφέρει ακόμα και κατάγματα στα δόντια. 

Το τρίξιμο των δοντιών στον ύπνο μπορεί να παρατηρηθεί τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες.

 Αποτελεί ένα αρκετά συχνό φαινόμενο σε ποσοστό 5-8% στους ενήλικες αλλά μειώνεται σε 3% σε ηλικίες πάνω από τα 60 έτη. Σε έρευνες αναφέρεται ότι τουλάχιστον το 25% των ενηλίκων σε κάποια φάση της ζωής τους παρουσιάζει βρυγμό.

Επιπλέον έχει βρεθεί ότι η ένταση της συστολής του κροταφίτη μυ διπλασιάζεται κατά τη διάρκεια του βριγμού.

Το φαινόμενο είναι συχνότερο στα παιδιά, ωστόσο κατά τη μετάβαση τους στην εφηβεία συνήθως διακόπτεται.

Επίσης, είναι συχνότερο στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα δόντια σε κανονικές συνθήκες βρίσκονται σε επαφή 1 με 2 ώρες κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, ενώ σε βρυγμομανείς αυτές οι ώρες πολλαπλασιάζονται.

Το τρίξιμο των δοντιών στα παιδιά

• ·       Πολλές φορές τα παιδιά (14 με 20% ) από μικρή ακόμα ηλικία τρίζουν τα δόντια τους στον ύπνο. Τα αίτια δεν είναι γνωστά, μπορεί όμως να οφείλεται στο καθημερινό στρες της ημέρας (Θυμός , καταπίεση.  υπερβολική πίεση στην οικογένεια ,  στο σχολείο , στις  εξωσχολικές δραστηριότητες  κλπ) .
• ·       Όπως είπαμε πιο πάνω είναι ακούσια και   δεν έχει επιπτώσεις στη συνολική οδοντική κατάσταση των παιδιών και  δεν χρειάζεται να γίνει κάποια θεραπεία ή παρέμβαση τουλάχιστον μέχρι να έρθουν τα πρώτα μόνιμα δόντια.
• ·       Το τρίξιμο των δοντιών στον ύπνο σταματάει σε ποσοστό 90% μετά την ηλικία των 10-12 ετών χωρίς άλλες επιπτώσεις στα δόντια.
• ·       Αν το τρίξιμο των δοντιών στον ύπνο συνεχιστεί και μετά την ανατολή των μονίμων δοντιών , τότε θα πρέπει να αξιολογηθεί προσεκτικά και κυρίως αν δημιουργεί περιοχές που τα μόνιμα δόντια εμφανίζουν αποτριβές, κάτι που είναι πολύ σπάνιο για ηλικίες μέχρι την εφηβεία.
• ·       Αν ο βρουξισμός προκαλείται από έντονο στρες τότε συνεχίζεται.

• ·       Σε αυτή την περίπτωση η κατάσταση αντιμετωπίζεται με την κατασκευή ενός νάρθηκα όπως  και στους ενήλικες και η οποία θα  εξηγηθεί πιο κάτω.

Που οφείλεται ο βρυγμός?

·       Αν και τα αίτια του βρυγμού δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένα, έχει παρατηρηθεί ότι εμφανίζεται συνήθως:

• ·       Σε άτομα με αυξημένο άγχος και ψυχολογική πίεση.
• ·       Σε άτομα με καταπιεσμένο άγχος, θυμό ή απογοήτευση.
• ·       Άτομα με επιθετική, ανταγωνιστική ή υπερδραστήρια προσωπικότητα.
• ·       Κακή σύγκλειση των πάνω και κάτω δοντιών.
  
  
  
• ·       Ορθοδοντικές ανωμαλίες που οδηγούν σε ανωμαλίες  στη σύγκλειση των δοντιών  
• ·       Κακότεχνες εργασίες με λανθασμένη σύγκλειση στο στόμα.
  
• ·       Τραυματισμοί της κεφαλής, του λαιμού , της κάτω γνάθου ή της Κροταφογναθικής Διάρθρωσης(Κ.Δ.) ή άλλες διαταραχές της Κ.Δ. όπως αρθρίτιδες .
• ·        Ορισμένες διαταραχές του ύπνου (π.χ. PLMS, άπνοια, RBD).
• ·       Δυσλειτουργίες του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως η ασθένεια του Huntington ή του Parkinson , σύνδρομο Meige,παρεγκεφαλιδική αιμορραγία κλπ






• ·       Ψυχιατρικές διαταραχές π.χ., άνοια, νοητική υστέρηση, τικ / σύνδρομο Tourette
• ·       Παρενέργειες φαρμάκων(π.χ., L-dopa, νευροληπτικά, αμφεταμίνη).
• ·       Αντικαταθλιπτικά φάρμακα αλλά και η κοκαΐνη και το ecstasy μπορεί να προκαλέσουν βρυγμό σαν παρενέργειά τους.
• ·       Σαν αντίδραση σε  οποιοδήποτε οξύ ή χρόνιο πόνο.
  
• ·       Επίσης, έχουν κατηγορηθεί η κατάχρηση αλκοόλ , νικοτίνης ή καφεΐνης όπου αυτά δεν αποτελούν τον κύριο αιτιολογικό παράγοντα, αλλά μάλλον επιβαρυντικό.
• ·       Το μάσημα τσίχλας επί πολλές ώρες εχει κατηγορηθεί επίσης.
• ·       Και τέλος γενετικοί παράγοντες.

 Ποια είναι τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις του βρυγμού?

Όταν σφίγγουμε ή τρίζουμε τα δόντια μας κατά τη διάρκεια της ημέρας και κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας , κουράζουμε και υπερφορτώνουμε το στοματογναθικό μας σύστημα. 

Αποτέλεσμα αυτής της συνεχούς υπερβολικής πίεσης σε συνδυασμό με την περιαγωγική  κίνηση των δοντιών εμφανίζονται προβλήματα στο μυϊκό σύστημα της περιοχής , στις αρθρώσεις των γνάθων και βέβαια στα δόντια.

Αναλυτικά μπορεί να έχουμε τα εξής συμπτώματα και κλινική εικόνα :

1.                    Μυϊκό σύστημα και μαλακοί ιστοί

• ·       Οι μασητήριοι και οι μύες του προσώπου κουράζονται από το σφίξιμο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ξυπνώντας, λοιπόν, εμφανίζεται  αίσθηση κουρασμένων μυών (σαν να μασήσαμε επί πολλές ώρες μαστίχα) και μυαλγίες που  κατά την κλινική εξέταση στον οδοντίατρο εμφανίζεται ευαισθησία ή ακόμη και πόνος κατά την ψηλάφηση αυτών των μυών.
• ·       Σε χρόνιες καταστάσεις ο πόνος αυτός των μυών εμφανίζεται και σαν  τακτικός  πρωινός πονοκέφαλος  και  ημικρανία. Σε μελέτες που έχουν δημοσιευθεί,
  
  
  διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με πονοκεφάλους,  σφίγγουν τις γνάθους τους κατά τη διάρκεια του ύπνου 14 φορές πιο έντονα από τους
  ασυμπτωματικούς ασθενείς. 
• ·       Πιθανώς να υπάρχει πόνος στο πρόσωπο και στους κροτάφους ή στα αυτιά.
• ·       Πόνος στην κορυφή της κεφαλής ή πόνος στον αυχένα σαν αυχενικό σύνδρομο.
• ·       Σημάδια στα πλάγια χείλη της γλώσσας από εντυπώματα των δοντιών.
• ·       Αμφίπλευρη συγχειλίτιδα. 
• ·       Επίσης όταν με το σφίξιμο των δοντιών , δαγκώνεται και ο βλεννογόνους της παρειάς , τότε στο εσωτερικό του μάγουλου και στο επίπεδο της  σύγκλεισης των δοντιών , εμφανίζεται μια χαρακτηριστική γραμμή με κατεστραμμένο ιστό.
• ·       Η έντονη σύσπαση των μυών της περιοχής και ο προκαλούμενος  πόνος μπορεί να προκαλέσει ίλιγγο, εμβοές και απώλεια της όρασης.

2.                    Κροταφογναθικές διαρθρώσεις

• ·       Σε πιο σοβαρές καταστάσεις, παρουσιάζεται φλεγμονή , πόνος και θόρυβος απ’ τις κροταφογναθικές διαρθρώσεις.
• ·       Αλλαγή θέσης του κονδύλου,  μείωση της κινητικότητας του στόματος, καθώς και δυσκολία στη μάσηση ή την ομιλία.
• ·       Όταν ανοιγοκλείνει το στόμα , ακούγεται έντονο κλικ.

3.                    Δόντια και περιοδοντικοί ιστοί

Σχεδόν Ολική κατστροφή από βρυγμό σε άνδρα 62 ετών

• ·       Στα δόντια μας ασκούνται υπερβολικές δυνάμεις που προκαλούν τη σταδιακή αποτριβή τους.
• ·       Η αποτριβή της αδαμαντίνης ξεκινάει από τα φύματα (κορυφές) των δοντιών και επεκτείνεται σταδιακά σε όλη τη μασητική επιφάνεια των δοντιών. Δηλαδή τα φύματα της μασητικής τους επιφάνειας γίνονται λεία και επίπεδα. Η αποτριβή γίνεται με πολύ αργό
  
  ρυθμό και έτσι συχνά ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται εύκολα τη διαφορά στα δόντια του και την αποτριβή που βλέπει την θεωρεί φυσιολογική φθορά.
• ·       Η αργή αυτή αποτριβή αναγκάζει τον πολφό του δοντιού να συρρικνωθεί και αρχικά ο ασθενής δεν νοιώθει πόνο ή μείωση της μασητικής του ικανότητας.
• ·       Όταν η ένταση είναι έντονη και συνεχής , προκαλείται υπερευαισθησία σε ένα ή περισσότερα δόντια .
• ·        Με την γρήγορη απώλεια οδοντικής ουσίας από την αποτριβή , χάνεται το ύψος των δοντιών και επομενως το φυσιολογικό ύψος της άρθρωσης οπότε προκύπτουν λειτουργικά-συγκλεισιακά αλλά και αισθητικά προβλήματα για το στόμα.
  
• ·       Όταν ο βρουξισμός είναι σε προχωρημένη φάση, η εντύπωση που αποκομίζει ένα άτομο που βλέπει έναν ασθενή με βρουξισμό, είναι ότι δεν έχει δόντια, όπως π.χ είναι η εμφάνιση κάποιων ηλικιωμένων ανθρώπων λόγω της μείωσης της μεσογναθικής απόστασης (της απόσταση του μέσου της άνω γνάθου από το μέσο της κάτω γνάθου)
• ·       Όταν η φθορά των δοντιών είναι ανισομερής τότε δημιουργείται παρέκκλιση της γνάθου με συγκλεισιακά , λειτουργικά και αισθητικά προβλήματα.
• ·        Μετά από χρόνια δημιουργούνται ρωγμές και τέλος κατάγματα των δοντιών μικρότερης ή μεγαλύτερης έκτασης που μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια δοντιών.
  
• ·       Λόγω των έντονων  πλαγίων δυνάμεων που εξασκούνται,  μπορεί να καταστραφεί το οστούν που περιβάλλει το δόντι , δημιουργείται  περιοδοντίτιδα με περιοδοντικούς  θυλάκους  και εν συνεχεία υπερκινητικότητα των δοντιών με τραυματισμό του περιοδοντικού συνδέσμου και του περιοδοντίου.
  
  
  
• ·       Λόγω των εξασκούμενων εντόνων πλαγίων δυνάμενων δημιουργείται επίσης, αποκόλληση μικροσκοπικών τμημάτων της επιφάνειας της αδαμαντίνης αυχενικά . Έτσι  δημιουργούνται αυχενικές διαβρώσεις σφηνοειδούς μορφής και εν συνεχεία αυχενική ευαισθησία - πόνος στο βούρτσισμα , πόνος στο γλυκό , πόνος στο κρύο ή ακόμα και στο ζεστό. 
• ·       Σε ασθενείς με προσθετικές εργασίες, όπως στεφάνες και γέφυρες, συχνά παρατηρούνται ρωγμές και σπασίματα μέχρι σημείου πλήρους καταστροφής σε περιπτώσεις ολοκεραμικών κατασκευών .
  
• ·       Παρατηρείται ότι άτομα που σφίγγουν ή τρίζουν τα δόντια τους , κατά την διάρκεια της νύχτας, συνήθως αρέσκονται στο να δαγκώνουν μολύβια με τα δόντια τους.
• ·       Επίσης αρέσκονται  να μασάνε το εσωτερικό του μάγουλου τους ή να τρώνε τα νύχια τους.

  Διάγνωση του βρουξισμού

 

Μασητική φθορά από αποτριβή σε φυσικά και τεχνητά δόντια

Όπως ήδη αναφέρθηκε τις περισσότερες φορές ο ασθενής δεν γνωρίζει ότι τρίζει τα δόντια του και το αντιλαμβάνεται συνήθως από επισήμανση κάποιου άλλου ατόμου, του συντρόφου του ή του οδοντίατρου. 

Ο οδοντίατρος μπορεί εύκολα να διαγνώσει τον βρυγμό κυρίως :

Κατάγματα πορσελάνης σε στεφάνες απο βρυγμό

α) Από  τα συμπτώματα που αναφέρει ο ασθενής, όπως πονοκέφαλο, πόνος και ευαισθησία στο άγγιγμα του μυϊκού  συστήματος της  περιοχής και της περιοχής των κροταφογναθικών  διαρθρώσεων .

β) Από την χαρακτηριστική  κλινική εικόνα των δοντιών στα οποία είναι εμφανής η φθορά . Σε πρώτο στάδιο υπάρχει αποτριβή ή κατάγματα στα φύματα των πίσω δοντιών, και αργότερα επιπέδωση όλων των μασητικών επιφανειών-προσθίων και οπισθίων.)

γ) Από τα  κατάγματα προσθετικών εργασιών χωρίς άλλη προφανή αιτία .

δ) Από την ευαισθησία στην πίεση , την  κινητικότητα των δοντιών και την ύπαρξη ουλίτιδας ή και περιοδοντίτιδας χωρίς άλλη εμφανή αιτία (οδοντική πλάκα, λήψη φαρμάκων, ορμονικοί παράγοντες κλπ)

 

Πώς αντιμετωπίζεται?

Η θεραπεία του βρυγμού είναι συνήθως συμπτωματική και  επομένως στοχεύει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και την προστασία των δοντιών και των προσθετικών εργασιών.

 Η θεραπεία και η αντιμετώπιση του προβλήματος όταν διαγνωσθεί έγκαιρα, είναι απλή και πολύ οικονομική.

Όταν οι βλάβες  και φθορές τόσο στα δόντια και το περιοδόντιο, όσο και στις κροταφογναθικές αρθρώσεις, είναι σε προχωρημένο στάδιο, η αντιμετώπιση τους  είναι πολύπλευρη , πολύχρονη και δαπανηρή.

Δυστυχώς το φαινόμενο του βρουξισμού έχει καταντήσει μάστιγα, λόγω του ολοένα αυξανόμενου stress  της καθημερινότητας. Ωστόσο, οι περισσότεροι ασθενείς δεν το λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν, παρά  τις υποδείξεις των οδοντιάτρων, για αντιμετώπιση του εγκαίρως γρήγορα , αποτελεσματικά και οικονομικά.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εξέλιξη του φαινομένου , με την αργή σταδιακή βλάβη και καταστροφή σχεδόν όλου του οδοντο -στοματικού συστήματος , να καταλήξει σε σοβαρά  αισθητικά, λειτουργικά και ψυχολογικά προβλήματα .

Γι’ αυτό η αντιμετώπιση και θεραπεία πρέπει να ξεκινάει όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Αυτό σημαίνει έγκαιρη ενημέρωση των ασθενών για τα συμπτώματα,  ώστε πολύ γρήγορα να αναγνωρίσουν μόνοι τους ότι κάτι δεν πάει καλά  και να αναζητήσουν βοήθεια από τον οδοντίατρο τους.

Η σειρά με τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν είναι  οι εξής:

• ·       Καταρχάς, αποκατάσταση  της μορφολογίας των δοντιών που έχουν υποστεί αποτριβή εφ’ όσον αυτή είναι σοβαρή.
• ·       Αποκατάσταση των καταγμάτων των δοντιών, όπου υπάρχουν.
• ·       Αποκατάσταση της σύγκλεισης εφ’ όσον αυτή έχει διαταραχθεί με εκλεκτικό τρόχισμα των πρόωρων επαφών .
• ·       Ορθοδοντική θεραπεία  εφ’ όσον είναι αναγκαίο 
• ·       Θεραπεία της περιοδοντικής νόσου εφ΄ όσον έχει εγκατασταθεί.
• ·       Αποκατάσταση γενικώς της ισορροπίας στην σύγκλειση, όπου είναι αναγκαίο .
• ·       Ο οδοντίατρος μπορεί να δείξει στον ασθενή διάφορες ασκήσεις χαλάρωσης των μασητήριων μυών, έτσι ώστε να γίνει μια προσπάθεια ελέγχου του βρυγμού όταν εμφανίζεται μέσα στη μέρα (πχ ελαφρό μασάζ στους  μύες που συμβάλουν στην μάσηση).
  
• ·       Είναι σημαντικό ο ασθενής να προσπαθήσει να μειώσει το άγχος του, ακούγοντας χαλαρωτική μουσική πριν τον ύπνο, διαβάζοντας ένα βιβλίο, κάνοντας ένα ζεστό μπάνιο, κάνοντας ασκήσεις χαλάρωσης, yoga κλπ.
• ·       Έχει παρατηρηθεί ότι η θέση πρηνηδόν (μπρούμυτα) στον ύπνο μειώνει τον βρυγμό των δοντιών.
• ·       Αποφυγή χρήσεως νικοτίνης και  καφεΐνης  ή έστω χρήση σε μικρές ποσότητες.
• ·       Όταν γίνει γνωστό στον ασθενή ότι σφίγγει και τρίζει τα δόντια του, τότε είναι πιο εύκολο για αυτόν συνειδητά να ελέγξει το πρόβλημα κατά την διάρκεια της ημέρας. Μόνος του δηλαδή  μαθαίνει να σταματά το σφίξιμο όταν το αντιλαμβάνεται. 
• ·       Αν οι μύες των γνάθων  πονάνε,  μια ζεστή κομπρέσα στο πρόσωπο ανακουφίζει και σταματάει τον βρουξισμό έστω και για λίγο.
• ·       Στο τέλος το πρόβλημα θα  λυθεί οριστικά από τον Οδοντίατρο , με την κατασκευή ειδικού ελαστικού νάρθηκα για τον ύπνο.
• ·       Ο νάρθηκας βρουξισμού είναι μία ενδοστοματική συσκευή, η οποία είναι κατασκευασμένη από σκληρό ακρυλικό, μαλακότερη όμως της αδαμαντίνης. Έτσι, αυτός που πλέον δέχεται τις φορτίσεις και τις φθορές είναι ο νάρθηκας και όχι τα δόντια.   
• ·       Σε σοβαρότερες μόνο καταστάσεις μπορούν να χορηγηθούν σπασμολυτικά και αγχολυτικά φάρμακα.

Νάρθηκες Βρουξισμού (Βρυγμού)

Ο νάρθηκας αυτός κατασκευάζεται από τον Οδοντίατρο , ειδικά για κάθε ασθενή.

Υπάρχουν δυο βασικά είδη μηχανισμών προστασίας από τον βρουξισμό.

Ολικός νάρθηκας γνάθου

Ο ένας είναι ο γνωστός ολικός νάρθηκας νυκτός  και μπορούμε να τον προσομοιάσουμε με τους προστατευτικούς νάρθηκες, που φορούν οι ποδοσφαιριστές και οι καλαθοσφαιριστές.

Νάρθηκας Ν.Τ.Ι.

Ο άλλος είναι ένας mini μερικός νάρθηκας (τύπου Ν.Τ.Ι.) που εφαρμόζεται στα 2 πρόσθια κεντρικά  δόντια. Τοποθετείται στα άνω ή στα κάτω δόντια, με κριτήριο την καλύτερη εφαρμογή και την διευκόλυνση του ασθενούς. Εξαιτίας του μικρού του μεγέθους είναι εύκολα ανεκτό από όλους τους ασθενείς. Με αυτόν τον νάρθηκα γίνεται πρακτικά αδύνατο το τρίξιμο των πίσω δοντιών και διατηρούνται χαλαροί οι μύες των γνάθων.

Συνήθως μετά τις πρώτες εφαρμογές γίνεται καλά ανεκτός.

Κάθε μηχανισμός προστασίας (ολικός ή μερικός τ.Ν.Τ.Ι.) έχει τις ενδείξεις και αντενδείξεις του. Αυτό θα το συζητήσετε με τον οδοντίατρο σας.

Το τρίξιμο των δοντιών μπορεί να εξαλειφθεί μέσα σε λίγες μόνο μέρες, μετά την επίσκεψη στον οδοντίατρο, ενώ αν είναι ανάγκη, μπορεί η εφαρμογή του μηχανισμού να διαρκέσει από μερικές εβδομάδες μέχρι και πολλούς μήνες.

 Σταδιακά μειώνονται οι πρωινοί πονοκέφαλοι, οι πόνοι στον αυχένα, οι πόνοι στη γνάθο και όλα τα συμπτώματα που σχετίζονται με το ακούσιο και ανεξέλεγκτο τρίξιμο των δοντιών στον ύπνο.

Όταν αυτό συμβεί μετά από κάποιο χρονικό διάστημα , θα μπορούμε σιγά σιγά να ελαττώσουμε και τη συχνότητα που θα φοράμε το νάρθηκα μέχρι να μην το χρειαζόμαστε άλλο!

Φυσικά εφ’ όσον  καταλαβαίνουμε ότι μας συμβαίνει ξανά , επαναλαμβάνουμε την εφαρμογή του νάρθηκα.

Συμπέρασμα

Ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα , εφ’ όσον η διάγνωση γίνει εγκαίρως,  μπορεί να λυθεί γρήγορα, απλά και οικονομικά .

Αυτή την λύση την προσφέρει ο οδοντίατρος  ο οποίος αφού διαγνώσει το πρόβλημα,   θα ενημερώσει τον ασθενή , θα αποκαταστήσει τις βλάβες εφ’ όσον απαιτείται ,  θα κατασκευάσει τον απαραίτητο νάρθηκα και θα δώσει τις απαραίτητες οδηγίες χρήσης του νάρθηκα και τους τρόπους χαλάρωσης.

Συντάκτης: Μαρία Ειρήνη Κριτσωτάκη

                    Φοιτήτρια Οδοντιατρικής ΕΚΠΑ

Σχόλιο

Το άγχος και το stress είναι η «αρρώστια» της εποχής μας!

Καταβάλλει μεγάλο μέρος από τη ζωή μας και επηρεάζει αρνητικά πολλά σημεία του οργανισμού μας όπως το στομάχι, την καρδιά ,τα  μαλλιά και το δέρμα μας.

Επηρεάζει όμως και το στοματογναθικό μας σύστημα.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ένα από τα  βασικότερα στοιχεία της υγείας μας, της επικοινωνίας μας, της εξωτερικής μας εμφάνισης επομένως και  της γοητείας μας, τα δόντια μας, να επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό που αν αφεθούν στην μοίρα τους να καταστραφούν ανεπανόρθωτα.

Η γνώση και η έγκαιρος επέμβαση θα μας γλιτώσει από μεγάλους μπελάδες.

Η θεραπεία του βρουξισμού εξαρτάται από την αιτία του προβλήματος, την ηλικία, το ιατρικό ιστορικό του ασθενή, την έκταση της νόσου, τις προσδοκίες για την πορεία της νόσου, την γνώμη του ασθενή.

Η πείρα μου,  μού  έχει δείξει ότι ο Βρυγμός   ενώ είναι εύκολο ν’  αντιμετωπιστεί στην αρχή , αν  δεν διαγνωσθεί έγκαιρα,  μπορεί να είναι καταστροφικός σε  μεγάλες πολλαπλές προσθετικές αποκαταστάσεις με πορσελάνες .

Οι κεραμικές στεφάνες και γέφυρες είναι καταδικασμένες να σπάσουν σε πολλά σημεία και απαιτούνται ειδικές κατασκευές .

Σε περιπτώσεις όπου χρειάζονται να τοποθετηθούν εμφυτεύματα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν αυτή ή νυκτερινή ή και ημερήσια παραλειτουργία.

 Αν το πρόβλημα είναι σοβαρό , ό βρουξισμός είναι αντένδειξη για τοποθέτηση ενός ή περισσοτέρων  εμφυτευμάτων.

Και βέβαια δεν φταίει η/ο σύντροφος σας να μένει ξάγρυπνος από το ανατριχιαστικό ήχο του τριξίματος των δοντιών σας!

Γι’ αυτό ενημερωθείτε,  ακολουθείστε τις οδηγίες του οδοντιάτρου σας , υλοποιείστε το σχέδιο θεραπείας που επιβάλλεται  και χαλαρώστε .

Ακόμη και η ύπνωση και ο βελονισμός έχει χρησιμοποιηθεί σαν μέθοδος θεραπείας με αμφίβολα αποτελέσματα.

Σε σοβαρότερες μόνο καταστάσεις μπορούν να χορηγηθούν σπασμολυτικά και αγχολυτικά φάρμακα.

Τελευταία έχει αρχίσει ή θεραπεία του βρυγμού με ενέσεις τύπου Botox (βοτουλινική τοξίνη τύπου Α (Botox είναι το όνομά της μάρκας από τα αρχικά) στους υπευθύνους μύες της περιοχής (μασητήρες, κροταφίτης και πτερυγοειδείς). Με την ένεση αυτή για 3-6 μήνες οι μύες αυτοί ατονούν κατά την διάρκεια της νύκτας οπότε δεν έχουμε την παραλειτουργία του βρουξισμού. Η

μέθοδος αυτή είναι νέα και  προς το παρόν δεν γνωρίζουμε τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της παρ΄ ότι φαίνεται ασφαλής με την πείρα που έχουμε από τις άλλες παρόμοιες  θεραπείες ( πχ αισθητικοί λόγοι στις ρυτίδες).

Στην αγορά του εξωτερικού κυκλοφορούν kit με ότι χρειάζεται για να φτιάξουν μόνοι τους οι ασθενείς ένα νάρθηκα βρυγμού. Αλλά επειδή η κατασκευή αυτή δεν είναι ακριβής στην εφαρμογή με τα δόντια , δεν θα την συνιστούσα γιατί μάλλον ζημιά θα κάνει παρά θεραπεία.

Ο νάρθηκας βρυγμού είναι μια πολύ καλή και οικονoμική λύση και προλαμβάνει άλλα χειρότερα.

Η ζωή είναι πολύ μικρή για να την περάσουμε μέσα στο άγχος και στην ένταση .

Ελαττώστε  την καθημερινή σας ταχύτητα , αποφύγετε στρεσογόνους παράγοντες της καθημερινότητας  και να κάνετε  πράγματα που σας κρατάνε ήρεμους..!

Εν ανάγκη  ζητείστε ψυχολογική υποστήριξη !

Διότι μπορεί να μην πάθετε έμφραγμα αλλά σίγουρα τα δόντια σας θα υποστούν μεγάλες ζημιές!

Επιστημονική επιμέλεια: Κριτσωτάκης Σταύρος

                                          Χειρ. Οδοντίατρος - Οδοντ. Σχολής ΕΚΠΑ